Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 1, 1954) » No. 2 » pagina 9-10
In onze omgeving komen meerdere dubbele achternamen voor, die een
echt Westfriese klank hebben. Wanneer wij nagaan wanneer en hoe deze
namen zijn ontstaan, kunnen wij opmerken, dat de meeste dateren uit de
eerste helft van de vorige eeuwen dat ze meestal de bedoeling hadden een
uitstervende naam van de vrouw of van haar vader in stand te houden.
Soms zal het geldbezit hieraan ook wel niet vreemd zijn geweest of een
door de schoonvader niet gewenst huwelijk.
Het is ook mogelijk, dat men een toevallig gebruikte dubbelnaam - zoals
dit in België thans nog regelmatig voorkomt - geleidelijk zo
vanzelfsprekend vond dat men deze naam officieel liet vastleggen. Dit
laatste was na de invoering van de Burgerlijke Stand - omstreeks 1812 -
niet meer zo gemakkelijk; voor naamswijziging was een Kon. Besluit nodig
en daaraan vooraf ging een vrij langdurig en kostbaar onderzoek. Dit
heeft ongetwijfeld het invoeren van dubbelnamen belangrijk beperkt.
Wij stellen ons voor om enkele van de meest voorkomende dubbelnamen in
ons blad te behandelen en beginnen met die van Oostwoud Wijdenes en van
Wijdenes Spaans. In de 9e bundel van het Historisch Genootschap heeft
dr. F. Wijdenes Spaans een uitvoerige geslachtslijst opgenomen van zijn
voorvaderen waaruit blijkt, dat Aafje Velius, de kleindochter van de
zeer bekende Hoornse dokter en geschiedschrijver (de Kroniek van Hoorn)
Theodoor Velius, trouwde met Gerbrand Wijdenes te Opperdoes. Deze
leefden omstreeks 1650 in Opperdoes. Achtereenvolgens kwamen nu de
volgende generaties: Maarten Gerbrandsz Wijdenes met Dieuwertje Jacobs
(omstreeks 1690);
Gerbrandt Maartensz Wijdenes met Aaltje Cornelis Horn op 3-7-1729 te
Twisk - Cornelis Gerbrandsz Wijdenes met Trijntje Jans Bakker (omstreeks
1760).
Uit dit laatste huwelijk werd in 1766 geboren Maarten Cornelisz
Wijdenes. Deze trouwde met de jongste dochter van burgemeester Jan Jansz
Oostwoud te Abbekerk. Jan Oostwoud was een invloedrijk man; behalve
burgemeester van Abbekerk was hij ook secretaris van de Vier Noorder
Koggen en hoogheemraad van de Hondsbosse. Zijn familiewapen komt dan ook
op de kaart van de Hondsbosse van 1650 voor.
Uit dit huwelijk van Maarten Wijdenes en Antje Oostwoud werden onder
meerdere kinderen op 13 augustus 1804 te Abbekerk geboren tweelingen, de
zoontjes Jan en Cornelis, gedoopt te Abbekerk op 19 augustus 1804. Jan
werd vernoemd naar grootvader Oostwoud, maar heeft deze nooit gekend,
want burgemeester Oostwoud was reeds in 1782 overleden.
Vermoedelijk werd Jan reeds in de omgang genoemd Jan Oostwoud Wijdenes.
Deze naam werd officieel vastgesteld toen op zijn request bij Koninklijk
Besluit van Willem III op 13 dec. 1865 nr. 54 aan de landeigenaar Jan
Oostwoud Wijdenes te Hoorn vergunning werd gegeven de doopnaam Oostwoud
tot geslachtsnaam Oostwoud-Wijdenes te veranderen.
De oudste zuster van Jan Oostwoud-Wijdenes, Antje Oostwoud, geboren 7
nov., 1802 te Abbekerk, volgde spoedig het voorbeeld van haar broer, al
was het dan pas officieel na haar overlijden. Zij trouwde nl. voor de
tweede keer met Pieter Jacobsz Spaans te Grosthuizen en uit dit huwelijk
werd geboren Cornelis Spaans. Bij K.B. van 9 september 1879 nr. 23, werd
aan Cornelis Spaans, geboren te Avenhorn op 15 aug. 1839, de naam
Wijdenes toegevoegd.
Vooral zijn zoon, Cornelis Wijdenes Spaans Jr., werd zeer bekend in onze
streek. Deze toch was de burgemeester van Anna Paulowna, tevens
dijkgraaf van de Anna Paulownapolder en vanaf de oprichting de eerste
dijkgraaf van het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier.
© 1954-2024 |
Westfriese Families |
E-mail |
Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."