Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 1, 1955) » No. 4 » pagina 14-15
Naar aanleiding van een vraag...
In het voorlaatste nummer van Westfriese Families verzochten wij
gegevens over de geslachten Appel en Peetoom.
Over Appel vernamen wij tot nu toe niets, maar over Peetoom des te meer.
Door deze vraag kwamen wij in aanraking met een Berkhouter nazaat van de
Peetooms, die jarenlang bewoner was geweest van de boerderij, die
Wijbrand Peetoom in de 18e eeuw in het Oosteinde van Berkhout had laten
bouwen en die het "stamhuis" van zeer vele Peetoom's van thans
genoemd kan worden.
Deze boerderij is enkele jaren geleden verbrand, maar op dezelfde plaats
is een nieuw gebouw verrezen "De Veenhoop" genoemd. De naam is
wel zeer kenmerkend, omdat inderdaad het huis op een oorspronkelijke
dikke veenlaag gebouwd was, omdat de historische naam van de laag
gelegen dorpen Berkhout en omgeving min of meer verachtelijk de Veenhoop
was en tenslotte omdat de verbrande boerderij verzekerd was bij de
welbekende strekelijke onderlinge maatschappij de Veenhoop.
Toen enkele jaren geleden de heer Peetoom wat meer over zijn voorouders
wilde weten, deed hij een merkwaardige ontdekking. Het bleek hem
spoedig, dat niet minder dan drie personen hem voor waren geweest.
Vooreerst was daar een dokter uit Hoogerheide, wiens grootmoeder een
Peetoom was geweest, en die zoveel belang stelde in zijn Westfriese
familie, dat hij een uitvoerig onderzoek instelde en aan de hand daarvan
een beknopte verhandeling samenstelde die een zeer goed inzicht over de
afkomst en de verschillende vertakkingen gaf.
Daarnaast bleek, dat een winkelier uit het hartje van Amsterdam en een
bekend beton-ingeniersbureau (vader met broer en zoon, allen Peetooms)
uit Apeldoorn ook al heel wat hadden nageplozen over hun familie. Allen
stelden hun gegevens gaarne ter beschikking van onze Berkhouter Peetoom
en zo liggen al deze gegevens, inmiddels weer aangevuld, thans voor ons.
Hierdoor konden wij weer anderen helpen, in de eerste plaats die welke
ons om nadere gegevens hadden verzocht.
Heel in het kort is de ontwikkeling van de familie als volgt
geweest:
In de tweede helft van de 17e eeuw, de tijd van Stadhouder Willem de
Derde, woont er in de omgeving van Schagen-Valkoog, een Jan Jansz., die
twee keer getrouwd is geweest en acht kinderen naliet, waarvan 4 zoons.
Ongetwijfeld wonen nog nakomelingen van hem in de omgeving van Schagen,
maar vermoedelijk slechts voor een deel met de achternaam Peetoom.
Immers toen was de naam vrij zeker al in gebruik, maar nog niet
regelmatig. Pas aan het eind van de 18e eeuw, in de Franse tijd, werd de
naam Peetoom voor goed aangenomen.
De jongste zoon van Jan Jansz (peetoom), Weijbrand, die in 1687 te
Valkoog werd geboren, trouwde te St. Maarten en kreeg weer vier zoons,
waarvan de jongste, Jan, te St. Maartensbrug in 1718 werd geboren, als
Jan Wybrandsz door de wereld ging. De Peetoom's waren nogal bewegelijk
al bleef deze nog steeds in de buurt van Schagen: St. Maartensbrog,
Valkoog, Schagerbrug.
Maar zijn zoon Wijbrand te Groote Sloot, Schagerbrug geboren in 1755,
trouwde te Hoorn in 1783 met Stijntje Krul en kan als de stamvader van
de Peetoom's rondom Hoorn worden aangemerkt. Hij liet de boerenplaats te
Berkhout bouwen en zijn 5 zoons hebben allen te Berkhout gewoond.
Van hieruit begint de familie zich te verspreiden, ofschoon tot nu toe
verschillende leden zich te Berkhout bleven vestigen, hetzij als
veehouder of arbeider, als rietdekker en slager. Een tak vestigt zich in
Hoorn, waar nog de bekende metworst, de roem van de slagerstak Peetoom,
is. Een andere tak liet zich verleiden om naar de pas drooggemaakte
Haarlemmermeerpolder te verhuizen, en daar tot nieuwe ontwikkeling van
de familie te komen. Zo is de verspreiding van de Peetoom's steeds
sneller doorgegaan, zodat ze over geheel Nederland en ook daarbuiten wonen.
© 1954-2024 |
Westfriese Families |
E-mail |
Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."
