Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 2, 1956) » No. 2 » pagina 49-51
Op 3-5-1868 trouwden te Hoogwoud achtereenvolgens vier kinderen van
het echtpaar Dirk Koorn en Grietje Zijp. Dit zeldzame feit was
aanleiding eens na te gaan welke Westfriese families hierbij betrokken
waren.
In de eerste plaats de ouders, Dirk Koorn en Grietje Zijp.
Dirk Koorn, landman te Aartswoud, stamde uit een zeer oud echt
Aartswouds geslacht. Hij was daar geboren op 2-1-1811 en vier dagen
later in de Aartswouder kerk gedoopt.
Zijn ouders waren Ariën Koorn en Geertje Baalman. Van hun 8 kinderen
waren er 3 jong overleden, waaronder de 2e en 3e, beiden Dirk gedoopt,
en vernoemd naar de vader van moeder Baalman.
Ariën Koorn was een zoon van Jan Koorn en Neeltje Vader. Jan Koorn was
Burgemeester van Aartswoud. Het echtpaar kreeg 11 kinderen, waarvan er 4
jong overleden.
Jan Koorn was een zoon van Jacob Koorn; deze was eerst getrouwd met Neel
Claas Koorn, die overleed na hem 2 dochters geschonken te hebben; hij
hertrouwde met Grietje Jans en van de 3 kinderen was onze Jan de
jongste. Behalve boer was Jacob Koorn deelhebber voor 1/32e deel in het
schip "De Nieuwe Houttuyn", schipper Pieter Koorn. Zijn vader
was waarschijnlijk Jan Koorn, hij was de 4e zoon. Jacob overleed te
Aartswoud in 1748. Zijn voorvaderen woonden reeds lang te Aartswoud;
vermoedelijk zijn leden van dit geslacht in de 17e eeuw meer schipper
dan boer geweest. In de Sonttolregisters worden in 1642 uit Aartswoud
genoemd Pieter Jansz. Coren, schipper op "De Corensnijder" van
160 last en in 1647 Adriaen Jansz. Cooren, schipper op "De
Orangieboom", lang 116 voet.
Na het doopceel van Dirk Koorn komt zijn vrouw, Grietje Zijp, aan de
beurt. Ook van haar familie is veel bekend, want zij was een dochter van
Arie Zijp, boer te Lambertschaag, en Grietje Winkel (Abbekerk), een uit
de Twisker Zijpenfamilie waarvan de volledige stamboom is uitgegeven.
Grietje Zijp was geboren te Sijbekarspel op 5-5-1820 en trouwde op
1-5-1842 te Hoogwoud met Dirk Koorn. Voor haar waren daarbij getuigen
twee ooms, Jan Winkel te Wognum en Pieter Winkel, Burgemeester van
Sijbekarspel.
Haar vader, Ariën Zijp Mzn., boer te Lambertschaag, was te Twisk
geboren in 1796 en overleed te Abbekerk in 1871; Grietje Winkel
overleefde hem 3 jaar. Ariën Zijp was een zoon van Maarten Zijp,
Burgemeester van Twisk, getrouwd met Grietje Spanjaard, een dochter van
Adriaan Spanjaard, Burgemeester van Abbekerk en Jantje Langedijk.
Maarten Zijp was een zoon van Jan Zijp, eveneens Burgemeester van Twisk,
tegelijk boer en notaris en getrouwd met Adriaantje Peereboom uit
Wognum.
Dit echtpaar leefde van omstreeks 1730 tot 1800. Oorspronkelijk was deze
familie afkomstig uit "de oude Syp"; aan 't wapen van Zijpe
ontleende Cornelis Zijp het familiewapen. Na zijn huwelijk met Ariaantje
Peereboom werd het wapen gedeeld; naast het zwaantje (het Zijpenwapen)
kwam de "pereboom", het sprekende wapen van de familie
Peereboom.
De vier kinderen van Dirk Koorn en Grietje Zijp trouwden in blijkbaar
willekeurige volgorde. Het eerst kwam de 19-jarige dochter Grietje aan
de beurt, die trouwde met Bruin Pluister, een 22-jarige boerenzoon uit
Winkelmaar ook geboren te Hoogwoud. De Pluisters hebben ook eeuwenlang
in het gebied Hoogwoud-Winkel en de Niedorpen gewoond; een van de oudst
bekenden is Dirk Pluyster, Grootschipper te Aartswoud en daar omstreeks
1750 overleden. De typische voornaam Bruin, die slechts zelden voorkomt,
is waarschijnlijk afkomstig van de familie Zee.
Als nummer twee volgt de broer van Grietje Koorn, de 22-jarige Jan, met
de 18-jarige Anna Pijper. Anna was een dochter van de nog steeds als
"Kees Pijper" bekend staande boer en burgemeester van
Hoogwoud, Cornelis Pijper, getrouwd met Grietje Appel. Een broer van
Anna Pijper was Dirk Pijper, getrouwd met Maartje Stam; deze geniet zo
mogelijk nog meer bekendheid dan zijn vader als Westfries dichter en
schrijver.
De derde Koorn, die daarna in het huwelijk trad, was de 23-jarige broer
Maarten . Zijn bruid was Antje Hartog, een niet minder bekend Aartswouds
geslacht, de dochter van Pieter Hartog en Margaretha de Beurs, beiden
uit Aartswoud. Ook het geslacht de Beurs is ter plaatse zeer bekend.
Tenslotte komt de 21-jarige Geertje Koorn voor de ambtenaar B.S. met de
25-jarige boerenzoon Jan Rooker; zijn ouders waren Jan Rooker en Antje
Smit, ook geen onbekende familie te Aartswoud. Het was in die tijd
gewoonte, dat zowel bruid als bruidegom elk twee getuigen uit hun
familieleden verzochten; ook kwam het voor, dat deze door goede vrienden
vervangen werden die dan als "bekenden" de acte tekenden. De
getuigen geven veelal aardige aanwijzingen voor de familie- en
vriendenkring van de gehuwden. Ook bij deze vier trouwpartijen komen
aanknopingspunten met verwante Westfriese geslachten voor.
Bruin Pluister bracht als zijn getuigen twee van zijn broers mee: de
30-jarige landman uit Nieuwe Niedorp, Cornelis Pluister, en zijn broer
Jacob, 26 jaar, boer te Benningbroek. De bruid, Grietje Koorn, had als
eerste getuige haar broer Ariën, de oudste uit het gezin, en verder
haar oom Ariën Zijp junior. Dit was de jongste broer van haar moeder,
Grietje Zijp. Ariën Zijp was in 1855 te Abbekerk getrouwd met Trijntje
Bakker uit Hem (Venhuizen); hij was, evenals zijn vader, boer te
Lambertschaag (Abbekerk).
Van deze 4 getuigen bleven er 2 zitten: Jacob Pluister uit Benningbroek
trad bij de volgende 3 huwelijken als "bekende" op en Ariën
Koorn als broer van achtereenvolgens Jan, Maarten en Geertje Koorn. Anna
Pijper, de bruid van Jan Koorn, bracht twee ooms als getuigen mee. De
eerste was Jan Schermer, te Twisk geboren als zoon van Simon Schermer en
Grietje Appel. Jan Schermer zelf was getrouwd met zijn nicht Maartje
Appel, 'n dochter van burgemeester Dirk Appel en Maartje Zee; Grietje
Appel en Dirk Appel waren zuster en broer. De tweede getuige van Anna
Pijper was haar oom Ariën Appel, eveneens een broer van haar moeder
Grietje Appel en van haar oom Dirk Appel. Bij dit huwelijk wordt Ariën
Appel herbergier te Hoogwoud genoemd, later staat hij ook als landman
bekend.
Merkwaardig is, dat bij de volgende twee huwelijken ook de beide
getuigen van Anna Pijper blijven zitten, optredend voor Antje Hartog en
voor Jan Rooker als, "bekenden van bruid en bruidegom".
Er is zeker veel fantasie voor nodig om ons de uitgebreide
huwelijksfeesten voor te stellen. Ongetwijfeld was het een
dorpsgebeurtenis die zeer veel en nog wel zeer lang daarna besproken zal
zijn. Uit de gehele omtrek zullen de familieleden, getuigen en
genodigden naar Hoogwoud getrokken zijn. Nauwelijks denkbaar is dat de
bruiloften aan huis bij de familie Koorn gegeven zullen zijn; het huis
zou de vele gasten nooit kunnen bevatten. Misschien bij oom Ariën
Appel, de herbergier te Hoogwoud? Of in de herberg te Aartswoud? Maar
vast en zeker heeft oom Ariën Appel, zowel letterlijk als fIguurlijk,
een graantje meegepikt!
© 1954-2024 |
Westfriese Families |
E-mail |
Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."