▲

Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 6, 1965) » No. 1 » pagina 164-168

Een tak van de familie Stapel

Misschien moeten wij spreken van verschillende families Stapel. De overlevering spreekt van drie groepen: een gevestigd in Drente, een te Amsterdam en een bij Medemblik, voortgekomen uit drie broers. Wij kennen in onze omgeving minstens drie groepen: de Hoornse familie (Stapel's Hof), de groep uit Winkel en de groep uit Sijbekarspel, beide vermoedelijk oorspronkelijk (tot omstreeks 1750) Doopsgezind, later Hervormd.
De oorspronkelijke verwantschap is niet bekend, zodat wij ons nu bepalen tot één tak van de groep uit Sijbekarspel.

Aanleiding tot het bespreken van de hierna genoemde tak is een familieboekje, naar de omslagkleur bekend als ''het rode boekje", gedrukt bij H. Prins te Hoorn, omstreeks 1917. Het boekje is samengesteld door Pieter Stapel (Oudendijk 10-12-1858 tot Berkhout 29-2-1926) en opgedragen aan zijn oom Cornelis Stapel (Schellinkhout 17-7-1845 tot Berkhout 20-7-1928) ter gelegenheid van diens 70ste verjaardag; deze was in 1915 (toen het boekje werd afgesloten) de enige overlevende van de acht kinderen van Gerrit Stapel en Neeltje de Boer.

Gerrit Stapel (1798-1859) was eerst veehouder te Sijbekarspel, maar vanaf 1832 veehouder te Schellinkhout. Het is zeer bijzonder dat in 1915 een dergelijk familie boekje werd samengesteld en in druk uitgegeven door een plattelandsfamilie in onze omgeving. En bij kennisname van dit, intussen zeldzaam geworden boekje, wordt het nog merkwaardiger dat de samensteller alle gegevens zonder archief-onderzoek heeft verzameld, wel met behulp van een paar burgemeesters, die dus over de Burg. Stand konden beschikken, en verder met enkele aangetrouwde, oudere familieleden. Hoewel wij thans veel meer weten van deze zeer uitgebreide familie, blijven wij respekt houden voor de samensteller die dit aardige boekje maakte in een periode toen het familie-onderzoek nog vrijwel uitsluitend het terrein van de adel of van enkele hooggeplaatsten was.
Vandaar, dat hieronder een stamreeks gegeven wordt van de zes generaties, eindigende met de samensteller van het rode boekje, Pieter Stapel. Bij elke generatie zullen, zo nodig, enkele toelichtingen worden gegeven.

I.a.
PIETER STAPEL, van Sijbekarspel, trouwt als jm. voor Schepenen te Sijbekarspel op 3-6-1725 (inschrijving te Abbekerk, impost ƒ 3,-- op 17-5-1725) met Dieuwertje Jans Verwer, van Twisk, jd.
Kinderen uit dit huwelijk:
Gerrit Pieters, geb. Sijbekarspel omstreeks 1725, gedoopt Geref., oud 29½ jaar, te Sijbekarspel 2-2-1755. Getrouwd Sijbekarspel 1750 met Ariaantje Buis, zie II.
Jacob, geb. omstreeks 1727, gedoopt Benningbroek Geref. 10-2-1729 (na belijdenis, oud omstreeks 22 jaar).
Lijsbeth.

I.b.
PIETER STAPEL (zie boven) hertrouwt (voor Schepenen) te Sijbekarspel op 1-1-1736 met Trijntje Cornelis Purmer, van Aartswoud, jd.; zij hertrouwt omstreeks 1766 met Pieter Vreeks.
Kinderen uit dit huwelijk:
Cornelis, getrouwd Sijbekarspel 1767 met Luyduw Jans Hoek, le x
Geertje
Maartje

Toelichting
Uit verschillende gegevens blijkt dat Pieter Stapel doopsgezind was. Hij is tussen 1736 en 1749 overleden; de huwelijkse voorwaarden dateren van 18-5-1725, de acte van scheiding van zijn tweede huwelijk van 29-1-1749. Zijn ouders waren Gerrit Claasz. Stapel en Maartje Claas van Barsingerhorn; deze waren voor Schepenen te Sijbekarspel getrouwd op 12-1-1686; behalve Pieter zijn van hen nog twee zoons bekend. Van het tweede huwelijk van Pieter Stapel gaf de tweede echtgenoot van Trijntje Cornelis Purmer, Pieter Vreeks, op 15-4-1766 verantwoording van voogdij aan Gerrit Pieters Stapel (zoon uit 1e huwelijk, getrouwd met Adriaantje Buis), waaruit tevens blijkt dat in het tweede huwelijk drie met name genoemde kinderen zijn geboren. Hoe onvolkomen ook, toch zijn deze gegevens van belang. In het "rode boekje" wordt gezegd dat allen, die in Noordholland de naam Stapel voeren, afstammelingen zijn van Gerrit Stapel en Ariaantje Buis; dit is, blijkens genoemde gegevens, niet juist. Merkwaardig is de mededeling in dit boekje dat de daar genoemde stamvader, als "Buis-Stapel" wordt aangeduid. Ook dit wijst erop dat er, in dezelfde familie, nog meer Stapel's zouden zijn. Zowel de broers van Gerrit Stapel als zijn ooms Stapel, waarvan vrijwel niets bekend is, kunnen nakomelingen hebben gehad. De groep Stapel te Winkel, die ook reeds omstreeks 1750 daar woonde, kan hieraan verwant zijn.

II.
GERRIT PIETERSZ. STAPEL, geb. Sijbekarspel omstreeks augustus 1725; Geref. gedoopt 2-2-1755, oud 29½ jaar. Te Sijbekarspel begraven 29-6-1781; impost begraven ƒ 30,--. Ondertrouwd te Sijbekarspel 27-6-1750 (impost, ƒ 12,-); getrouwd aldaar 12-7-1750 met Aarjaantje Adriaans Buijs van Sijbekarspel, jd., dochter van Arien Hendriks Buis en Guurtje Cornelis Helder; zij overlijdt Sijbekarspel 4-12-1798. Gerrit Pietersz. Stapel was Schepen en Burgemeester van Sijbekarspel en veehouder aldaar.
Kinderen uit dit huwelijk:
Pieter, gedoopt SijbekarspeI 2-5-1751, zeer jong ov.
Arie, ged. Sijbekarspel 17-12-1752; 1e x Sijbek. 1779 Maartje Pieters Hoogland; 2e x Sijbek. 1788 Klaasje Everts Hulst.
Pieter, ged. Sijbek. 20-1-1754; 1e x Sijbek. 1781 Lijsbeth Jans Schelvis; 2e x Sijbek. 1795 Guurtje Pieters Arends 2e x, 3e x Hoogkarspel 1817 Geertje Groot.
Dieuwertje, ged. Sijbek. 4-5-1755; 1e x Sijbek. 1786 Joris de Beurs; 2e x Oostwoud 1798 Jacob Dirks Spijker.
Guurtje, ged. Sijbek. 12-9-1756; 1e x Sijbek.1788 Teunis Klaij, 2e x; 2e x Westwoud 1819 Klaas van der Meer, 2e x.
Maritje, ged. Sijbek. 2-4-1758; getr. Sijbek. 1779 Frans de Beurs.
Antje, ged. Sijbek. 29-8-1763; 1e x Sijbek. 1791 Dirk Winkel; 2e x Benningbroek 1799 Klaas Veen.
Cornelis, ged. Sijbek. 28-8-1765, 1e x Sijbek. 1790 Antje Olijslager, 2e x, 2e x Blokker 1815 Marijtje Zweed, 2e x.
Klaas, ged. Sijbek. 31-5-1767; 1e x Sijbek. 1795 Trijntje Saal; 2e x Berkhout 1825 Grietje Langereis, 2e x.
Simon, ged. Sijbek. 21-6-1772;.1 e x Sijbek. 1793 Niesje Reiers Houter, Zie III.a en b; 2e x Berkhout 1826 Trijntje Booy

Toelichting
Het rode boekje zegt dat Simon acht broers had: vermoedelijk is bedoeld vier broers en vier zusters. Opmerkelijk is de bijzonderheid dat er zeven van hen twee keer getrouwd zijn geweest, één zelfs drie keer. Dit wijst op een sterk geslacht. Door deze vele huwelijken is het aantal nakomelingen groot en met de vele gelijke namen geeft dit aanleiding tot vergissingen. Blijkbaar is de samensteller van het rode boekje hier ook niet geheel uitgekomen; hij noemt slechts het aantal broers, maar geeft niet aan hoe ze heten en waar ze gewoond hebben. Door het grote aantal kinderen, waarvoor (het waren alle veehouders) te Sijbekarspel geen plaats was, is de verspreiding van het geslacht Stapel sterk in de hand gewerkt.

III.a.
SIMON STAPEL, gedoopt Sijbekarspel 21-6-1772, veehouder te SiJbekarspel; overleden 9-7-1846 te Berkhout. Ondertrouwd Sijbekarspel 12-10-1793 en daar getrouwd 27-10-1793 met Niesje Reiersdr. Houter, gedoopt Binnewijzend 5-9-1773, jd., dochter van Reier Houter en Grietje Gorter; zij overlijdt te Sijbekarspel 5-11-1824.
Kinderen uit dit huwelijk:
Grietje, geb./gedoopt Sijbek. 28/30- 3-1794; zeer jong overleden.
Grietje, geb./gedoopt Sijbek. 1/13-12-1795; x Sijbek. 1814 Klaas Winkel
Gerrit, geb./gedoopt Sijbek. 15/16- 9-1798; x Sijbek. 1825 Neeltje de Boer, zie IV.

III.b.
SlMON STAPEL, zie boven, hertrouwt Berkhout 1-1-1826 met Trijntje Booy van de Heerhugowaard, daar geboren omstreeks 1766, weduwe van Volkert Kay, te Berkhout ov. 20-5-1824, dochter van Dirk Booy en Guurtje Keizer. Zij overlijdt te Berkhout op 10-3-1837.

Toelichting
Simon Stapel en Trijntje Booy hebben in hun 2e huwelijk te Berkhout gerentenierd. Het tweede huwelijk bleef kinderloos, de kinderen uit het eerste huwelijk waren reeds eerder getrouwd. 

IV.
GERRIT STAPEL; geboren en gedoopt Sijbekarspel op 15 en 16-9-1798; eerst veehouder Baarsdorpermeer (onder Berkhout), vanaf 1832 te Schellinkhout. Overleden te Schellinkhout op 22-7-1859. Getrouwd te Sijbekarspel op 20-2-1825 met Neeltje de Boer. Geboren/gedoopt Midwoud 28-2/6-3-1803, dochter van Pieter de Boer en Trijntje Glijnis. Zij overlijdt te Schellinkhout op 11-12-1877.
Kinderen uit dit huwelijk:
Pieter, geb. Berkhout 29-9-1828; x Schellinkhout 1849 Antje Vis.
Simon, geb. Berkhout 10-7-1831; 1e x Schellinkhout 1855 Anna Maria Willig, zie V.a; 2e x Oudendijk 1869 Trijntje Bakker; zie V.b.
Arie, geb. Schell. 3-11-1833, zeer jong ov.
Arie, geb. Schellh. 16-11-1836; x Schellh. 1857 Aafje Posch.
Niesje, geb. Schellh. 1-10-1838; x Schellh. 1858 Jan Palenstijn.
Reier, geb. Schellh. 18-7-1840; x Schellh. 1865 Antje Schuitemaker.
Jan, geb. Schellh. 28- 7-1842; x Sijbek. 1864 Maartje Winkel.
Gerrit, geb. Schellh. 16-11-1843; 1e x Sijbek. 1864 Dieuwertje Over; 2e x Guurtje de Geus; 3e x Trijntje Spaander.
Cornelis, geb. Schellh. 17-7-1845; x Berkhout 1867 Maartje Koster.

Toelichting
Het meermalen genoemde rode boekje is in 1915 samengesteld en opgedragen aan de 70-jarige Cornelis Stapel, toen rentenier te Berkhout en de enige nog in leven zijnde van de negen genoemde kinderen, broers en zusters dus van Cornelis Stapel (Schellinkhout 17-7-1845 tot Berkhout 20-7-1928).

V.a.
SIMON STAPEL, geboren Baarsdorpermeer (Berkhout) 10-7-1831, veehouder te Schardam (Gem. Oudendijk); daar overleden 11-6-1896. Getrouwd 1e x Schellinkhout 2-5-1855 met Anna Maria Willig, geboren Oudendijk 6-2-1835, dochter van Pieter Willig en Antje Muntjewerff; aldaar overleden 3-6-1866.
Kinderen uit dit huwelijk:
Neeltje, geb. Oudendijk 4-7-1856;x Schellh. 1877 Jan Stapel Pzn.
Pieter, geb. Oudendijk 10-12-1858; 1e x Oudendijk 1880 Marijtje Vet; zie VI.a en b; 2e x Oudendijk 1885 Pietertje Waal.

Toelichting
Jan Stapel Pzn. was een zoon van Pieter Stapel en Antje Vis; Neeltje Stapel Sd. en Jan Stapel Pzn. waren dus volle nicht en neef.

V.b.
SIMON STAPEL zie boven, hertrouwt Oudendijk 29-8-1869 met Trijntje Bakker, weduwe van Marcus Bierman, geboren Oudendijk 24-3-1822; zij overlijdt Oudendijk 24-5-1894 en is een dochter van Jan Bakker en Maartje Pieters Pauw. Uit dit 2e huwelijk zijn geen kinderen geboren.

VI.a.
PIETER STAPEL geboren Oudendijk 10-12-1858; veehouder Oudendijk, later te Berkhout. Overleden Berkhout 29-2-1926. Getrouwd 1e x met Marijtje Vet, geb. Berkhout 2-10-1861, dochter van Jan Vet en Aagje Kamp; zij overlijdt Oudendijk 9-10-1883.
Kinderen uit dit huwelijk:
Simon, geb.Oudendijk 13-1-1881, kapitein S.M. Nederland, overleden Nijmegen 21-10-1956; getrouwd Blokker 6-5-1908 met Aafje Cornelia Pels, geb. Blokker 30-5-1885, dochter van Jan Pels, Hoofd der School en Maria Gerdina van Geyn; zij overlijdt Nijmegen 6-12-1933 (uit dit gezin een dochter, getr. met J. Formijne, Inspecteur registratie en successie).
Jan, geb. Oudendijk 5-6-1882, ov. Oudendijk 7-1-1883.

VI.b.
PIETER STAPEL, zie boven, hertrouwt Oudendijk 22-4-1885 met Pietertje Waal jg., geboren Berkhout (Bobeldijk) 7-4-1863, dochter van Klaas Waal en Geertje Nobel; zij overlijdt Berkhout 12-10-1929.
Kinderen uit dit huwelijk:
Anna Maria, geb.Oudendijk 26-4-1887; thans als weduwe te Blokker; getrouwd Berkhout 26-4-1909 met Elias Koster, geb. Schellinkhout 7-3-1881, veehouder en Algemeen bekend als Inspecteur Nederlandse Rundveestamboek, zoon van Dirk Koster en Geertje Lakeman; ov. Berkhout 26-11-1945. Uit dit gezin een dochter, getrouwd met Frans Peetoom te Berkhout).
Geertje, geb. Berkhout 20-11-1890, ov. 27-12-1890.
Geertje Trijntje, geb. Berkhout 10-12-1900; getrouwd te Heiloo op 30-8-1924 met Hendrik Offringa, geb. Hoorn 20-8-1894, administratief ambtenaar, zoon van Eite Offringa en Tjitska Bosma. Drie kinderen.
Klaas, geb. Berkhout 7-4-1897, ongetrouwd overleden.

Toelichting
Pieter Stapel is de samensteller van het meermalen genoemde "rode boekje" in 1915.

---

© 1954-2024 | Westfriese Families | E-mail | Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."