▲

Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 6, 1965) » No. 2 » pagina 171-174

Familie Houter

Geheel overeenkomstig de bijdrage over familie Stapel in het vorige nummer van Westfriese Families wordt hier een tak van de familie Houter behandeld. Deze familie is eveneens zeer uitgebreid - hoewel minder groot dan de familie Stapel is het ondoenlijk de gehele familie te behandelen.

Allereerst moeten wij ons afvragen hoe deze familie aan de geslachtsnaam Houter komt. Naast Houter komt ook Houten voor - mogelijk is er verwantschap omdat ze voor twee eeuwen in dezelfde streek - de omgeving van Hoogkarspel - voorkwamen. Nu is het vaststellen van het ontstaan van een naam een hachelijke zaak - het is en blijft raden in verreweg de meeste gevallen.

Wij menen dat de naam Houter - en mogelijk ook Houten - afgeleid is van de waterscheiding - of liever de weg langs die scheiding - de Houter weg of de Hout. Deze weg loopt tussen de zgn. lange en korte Streek; dus tussen de rij plaatsen Blokker-Westwoud-Hoogkarspel-Lutjebroek-Grootebroek en Bovenkarspel met meer zuidelijk de rij Schellinkhout en Wijdenes (die dwars op de eerstgenoemde rij gelegen zijn), verder Hem, uitlopende in Venhuizen. Het is de waterscheiding van het GrootsIag en de Drieban: ongetwijfeld is deze waterscheiding dus zeer oud. Is het nu niet zeer aannemelijk dat ten tijde van de vorming van familienamen, dus omstreeks begin 1700, men een belangrijke boerenfamilie naar de naam van de waterscheiding noemde, waar deze familie woonde? Geheel overeenkomstig bij de Zwaagdijk, mogelijk een nog oudere waterscheiding tussen GrootsIag en Oosterpolder tegenover de Vier Noorder Koggen? Ongetwijfeld heeft de familie Zwaagdijk de familienaam ontleend aan deze scheiding (met weg); wij kennen hiervan b.v. Meindert Zwaagdijk, enkele jaren geleden overleden, bekend door zijn reeks bijdragen in "De Speelwagen".
De naamsafleiding is dus niet te bewijzen; wij geven slechts een veronderstelling en houden ons aanbevolen voor een betere.

Aanleiding tot de keuze van de familie Houter was een briefwisseling met de heer Houter op Vlieland. Deze veruitgevlogene is afkomstig uit Wognum, uit het gezin van Jan Houter en Neeltje Koeman, thans nog wonende in het bekende maar kleine dorp Wadway, dat behoort tot de gemeente Wognum. Over dit gezin is heel wat geschreven door de bekende joumalist-radiospreker Simon van Collem in zijn boekje "Eus ontdekt West-Friesland", een verhaal van zijn onderduik-periode tijdens de laatste wereldoorlog.

De heer Houter uit Vlieland heeft, jaren geleden, een stamreeks van de familie Houter laten uitzoeken - deze reeks hebben wij als leiddraad gebruikt voor de hier volgende reeks. Van de zes oudere generaties kennen wij vrijwel alle kinderen en hun aangetrouwden zodat in deze reeks zeer veel in onze omgeving bekende families familienamen voorkomen.

De eerste generatie, waarvan wij iets met zekerheid kennen, is die van Tymon Pietersz. Houter en Trijn Jans. Hieruit volgt dus, dat de vader van Tymon was Pieter Houter, waarschijnlijk Pieter Tymensz. Houter of mogelijk slechts Pieter Tymonsz. Aanleiding tot deze veronderstelling is het in het oudste doop- en trouwboek van de gecombineerde Hervormde Gemeente Ooster- en Westerblokker, waarin voorkomt dat in 1671 te Westerblokker Tymon Reijersz trouwde met Mary Goverts; Tymon was toen weduwnaar. Omdat de zoon van Tymon Pietersz. Houter en Grietje Pieters Gorter weer een Reijer is lijkt het waarschijnlijk dat de stamreeks met twee generaties vermeerderd kan worden. Vanaf Tymon Pietersz. Houter en Trijn Jans kennen wij echter een doorlopende reeks zodat wij dit echtpaar als de eerste generatie beschouwen.

I.
THYMON PIETERSZ. HOUTER, landman te Oosterblokker, ouderling aldaar in 1733, getrouwd met Trijn Jans.
Kinderen:
Reyer en Kniertje, waarschijnlijk tweelingen, gedoopt te Binnewijzend op 2-3-1735.

II.
REYER TYMONSZ. HOUTER, gedoopt Binnewijzend 2-3-1735; veehouder te Hauwert en na 1758 te Westwoud - waarschijnlijk te Binnewijzend dat met Westwoud een Hervormde Gemeente vormde. Hij werd begraven te Binnewijzend in 1786.
Getrouwd Binnewijzend 10-4-1757 met Grietje Pieters Gorter, gedoopt Binnewijzend 11-1-1733 als dochter van Pieter Gorter en Cornelisje Stoffels Didama. (Cornelisje Stoffels Didama was in 1729 als weduwe van Claas Kley, in 1727 te Binnewijzend overleden, hertrouwd met Pieter Gorter. In de notariële acten komt haar naam geregeld voor; haar geslacht is echter uitgestorven in tegenstelling tot de geslachten Gorter en Kley, later weer, op z'n Westfries, Clay genoemd). Grietje Pieters Gorter overleed te Binnewijzend op 13-3-1783.
Kinderen uit dit gezin:
Pieter, geb./gedoopt Hauwert 10/12-2-175-8, x Oosterblokker 1785 Machteltje Balk:
Trijntje, ged. Westw. 5-8-1759, x Binnewijzend 1784 Jan Jansz.Koster.
Tymon, ged. Westw. 2-10-1763, x Westw. 1789 Meinoutje Baan.
Crelisje, ged. Westw. 9-2-1766, x Westw. 1788 Klaas Jansz. Koster.
Jan, ged. Westw. 25-9-1768, 1e x Westerblokker Aafje Balk; 2e x Berkhout 1796 Maart je Mazereeuw; 3e x Berkhout 1807 Aaltje Kay.
Maartje, ged. Westw. 31-3-1771, x Hoogkarspel 1792 Freek Kok, 1e x.
Niesje,ged. Westw. 5-9-1773, x Sijbekarspel 1793 Simon Stapel, 1e x.
Claas, ged. Westw. 10-9-1775, x Schellinkhout 1798 Aafje Jacobs Smit.

III.
TYMON HOUTER, gedoopt Westwoud 2-10-1763; veehouder te Binnewijzend, Wognum, Berkhout en Schellinkhout; ov. Schellinkhout 3-4-1810. Getrouwd te Westwoud (Imp. ƒ 60.) 20-6-1789 met Meinoutje Baan, gedoopt Hoogkarspel als dochter van Gijsbert Baan en Marijtje Claas; ov. Berkhout 26-12-1826.
Kinderen uit dit gezin:
Reyer, ged. Bwzd. 2-5-1790, x Berkh. 1809 Neeltje Tegel (boer op "de Navolger" te De Rijp).
Meynoutje, geb./ged. Wognum 29-12-1791/1-1-1792; waarschijnlijk jong ov.
Marijtje, geb./ged. Wognum 10/15-2-1793, x Abbekerk 1811 Pieter Kistemaker.
Grietje, geb./ged. Berkhout 10/21-5-1794, x Beets 1816 Klaas Timmerman.
Gijsbert, geb./ged. Berkhout 21/24-4-1796, 1e x Venhuizen 1818 Lijsbet Davidson; 2e x Zwaag 1832 Teunisje Vader, 2e x.
Neeltje, geb./ged. Schellinkhout 27-11/1-12-1799, x Grosthuizen 1820 Simon Waterdrinker.
Pieter, geb./ged. Schellinkhout 28-4/1-5-1803, 1e x Beemster 1825 Trijntje Koomen; 2e x Berkhout 1828 Geertje Joosten; 3e x Berkhout 1834 Antje Baas.

IV.
GIJSBERT HOUTER, geb./ged. Berkhout 21/24-4-1796; veehouder Zwaag; ov. Zwaag 9-5-1880; 1e x getrouwd Venhuizen 18-4-1818 met Lijsbeth Davidson, geb./ged. Venhuizen 25-11/2-12-1798 als dochter van Zeger Davidson en Anna Groot; ov. Zwaag 18-1-1832.
Kinderen uit dit huwelijk:
Anna, geb. Zwaag 25-8-1819, x Zw. 1842 Reindert Pijl.
Tijmon, geb. Zwaag 23-3-1821, x Zw. 1844 Geertje Balk.
Meinoutje, geb. Zwaag 28-3-1823, x Zw. 1844 Cornelis Dankwerts Peereboom.
Zeger, geb. Zwaag 3-11-1825, x Zw. 1848 Marijtje Bruijn.
Maartje, geb. Zwaag 26-2-1827, x Zw. 1846 Arien Peereboom.
Dirk, geb. Zwaag 22-3-1829, ov. Zw. 1-7-1836.
Cornelisje, geb. Zwaag 18-3-1831, x Zw. 1852 Jan de Vries.

2e getrouwd Zwaag 16-12-1832 met Teuntje Vader, geb./ged. Zijpe (Oudesluis) 6/22-10-1793; dochter van Cornelis Teunisz. Vader x Maartje Geel; weduwe van Daniel Nierop, ov. Avenhorn; zij overleed 30-1-1871.
Kind uit 2e huwelijk:
Teunis, geb. Zwaag 6-12-1833; 1e x Zw. 1856 Trijntje Pijl; 2e x getr. Zw. 1869 Geertje Bouwes (2e x).

V.
ZEGER HOUTER, geb. Zwaag 3-11-1825, veehouder te Wognum (Leek, op de zgn. Schoutsplaats); ov. Wognum 28-4-1886. Getrouwd Zwaag 16-4-1848 met Marijtje Bruijn, geb. Venhuizen 23-11-1821, dochter van Remment Bruin x Niesje Groen; ov. Wognum 9-7-1897.
Kinderen uit dit huwelijk:
Lijsbeth, geb. Wognum 14-1-1849, x Schellinkhout 1870 Klaas Gorter.
Niesje, geb. Wognum 14-1851, x Wogn. 1872 Dirk Winkel.
Gijsbert, geb. Wognum 6-8-1853, x Nibbixwoud 1875 Antje van der Deure
Remment, geb. Wognum 29-3-1856, x Wogn. 1876 Grietje Bakker.

VI.
GIJSBERT HOUTER, geb. Wognum 6-8-1853; veehouder Wognum (de Leek, Schoutsplaats); ov. 14-1-1927. Getrouwd Nibbixwoud 25-4-1875 met Antje van der Deure, geb. Nibbixwoud (Hauwert) 17-9-1851; dochter van Albert Wiers van der Deure x Trijntje Galis. Zij wordt genoemd in het fraaie werk van Veurman en Bax, Liederen uit West-Friesland, enz. blz. XI en verder. Zij overleed Wognum 16-9-1932.

Dit gezin heeft een grote nakomelingschap: niet minder dan 12 kinderen hebben een gezin gesticht. Deze kinderrijkdom is er de oorzaak van dat thans op vele plaatsen in onze omgeving Houters wonen. Vele van onze lezers zullen er van kennen. Zonder op volledigheid te bogen geven wij hier een lijstje van de gehuwde kinderen met hun woonplaatsen.
Kinderen:
Marijtje, geb. 1876, x Jan Benit, Hoogwoud.
Trijntje, geb. Wognum 18-2-1877, x Gerrit Blokker, Hauwert (Nibbixw.).
Lisebet, geb. Wognum 13-5-1878, x Pieter Best (Grouw, Leeuwarden).
Maartje, geb. Wognurri 23-7-1879, 1e x Freek Butter (Wognum); 2e x Jan Over.
Zeger, geb. Wognum 3-1-1883, x Neeltje Veerman (Wognum).
Albert Wiers, geb. WOgnum 10-7-1883, x Dieuwertje Smit (Wognum).
Niesje, geb. Wognum 6-11-1884, x Jan Schenk (Wognum).
Grietje, geb. Wognum 11-2-1886, x Willem Hagenaar (Alkmaar).
Jannetje, geb. Wognum 23-10-1,888, x Jan Molenaar (Hoorn).
Remment, geb. Wognum 30-12-1891, x Neeltje Laan (Wognum).
Frans, geb. Wognum 1892, x Lisebet Smit (Hoogwoud).
Jan, geb. Wognum 23-7-1894, x Neeltje Koeman (Wognum-Wadway).

VII.
JAN HOUTER, geb. Wognum 3-7-1894, veehouder te Wognum-Wadway, in de inleiding genoemd; een zeer bekende figuur te Wognum en omgeving en vooral n de bijzondere gemeenschap te Wadway.
Van zijn 7, inmiddels alle getrouwde, kinderen is het de oudste, Klaas Houter, de achste generatie dus, thans te Vlieland, die in de aanhef van deze bijdrage eveneens genoemd wordt.

Tenslotte kan nog worden opgemerkt dat meerdere van de genoemde Houters of aangetrouwden meegezongen hebben in het befaamde zangkoor Jacob Kwast te Wognum. Zo was Maartje, geb, Wognum 23-7-1879, een van de solisten van dit zangkoor.

---

© 1954-2024 | Westfriese Families | E-mail | Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."