Kwartaalbladen » 1954-1966 (jaargang 6, 1965) » No. 3 » pagina 183-184

De kaart van Holland's Noorderkwartier in 1288

Dit is de titel van de fraaie kaart, die men tegen het luttele bedrag van f2,50 kan betrekken bij het Prov. Electriciteitsbedrijf van Noord-Holland te Bloemendaal. Op de laatste Westfriezendag te Hoorn werd er gevraagd om een oude kaart van West-Friesland te willen uitgeven - een der aanwezigen heeft toen de aandacht op deze kaart gevestigd.
Nadrukkelijk moeten wij echter vaststellen dat het hier een beslist verouderde reconstructie van ons gewest betreft zoals dat er zou hebben uitgezien omstreeks 1288. Deze kaart is verschenen in 1865; Mr. G. de Vries publiceerde toen als "Verhandeling van de Kon. Akademie van Wetenschappen" zijn eerste grote werk met als titel de aanhef van deze bijdrage en voorzien van de kaart.
Hij was de eerste grote waterstaatkundige die meerdere, bijzonder gewaardeerde, werken heeft geschreven.
In 1916 verscheen in de serie-uitgave "Geschiedkundige atlas van Nederland" het deel "Holland, Zeeland en West-Friesland in 1300", samengesteld door Dr. A.A. Beekman en voor verschillende onderdelen van kaarten voorzien. .

Tussen beide uitgaven ligt een periode van omstreeks 50 jaar. In die tijd is er zeer veel historisch onderzoek verricht en daarbij was gebleken dat de kaart van Mr. de Vries op meerdere punten onjuist was. Dit doet niets af aan de betekenis van Mr. de Vries - hij is en blijft onze eerste grote streekhistoricus en waterstaatkundige.
Het lijkt echter onjuist om nu nog "De kaart van 1288" te gebruiken: de veel betere kaart is er en nog steeds verkrijgbaar.

Tot welke fouten dit aanleiding kan geven werd duidelijk uit een verslag van een vorig jaar te Hoorn gehouden voordracht over de geschiedenis van die stad. Daar werd beweerd dat de stad Hoorn feitelijk naast Zudendorp genoemd moest worden, mogelijk was Zudendorp er eerder; Deze bewering moet ontleend zijn aan de door het P.E.N. uitgegeven kaart; had men n.l. het boek van De Vries gelezen dan had men kunnen weten dat De Vries reeds in 1865 twijfelde aan het bestaan van Zudendorp. Uit de beschrijving bij de kaart van Beekman is nadrukkelijk komen vast te staan dat Zudendorp nooit heeft bestaan!
Hoewel in een zeer beknopte toelichting, die het P.E.N. bij de kaart verstrekt, gewezen wordt op de betere kaart van Beekman, blijft het jammer dat nog steeds deze verouderde kaart verbreid wordt. Jammer, dat bovendien op de Westfriezendag een der aanwezigen de aandacht op deze onjuiste kaart vestigde. Als, naar wij vermoeden, de vraagsteller de uitgave van een echte historische kaart op het oog had, zijn er inderdaad betere. Wij denken hierbij aan de fraaie kaarten van onze beroemde kaartenmaker Blaeu, in de 17e eeuw uitgegeven. Het Hist. Genootschap kan, zonder grote kosten, dergelijke kaarten heruitgeven. Aan de redactie van de Bundel is onlangs een voorstel in deze richting gedaan door onze deskundige op dit gebied, de heer Wormsbecher te Arnhem.

= 2022 (63e jg.) #
= 2021 (62e jg.) #
= 2020 (61e jg.) #
= 2019 (60e jg.)
= 2018 (59e jg.)
= 2017 (58e jg.)
= 2016 (57e jg.)
= 2015 (56e jg.)
= 2014 (55e jg.)
= 2013 (54e jg.)
= 2012 (53e jg.)
= 2011 (52e jg.)
= 2010 (51e jg.)
= 2009 (50e jg.)
= 2008 (49e jg.)
= 2007 (48e jg.)
= 2006 (47e jg.) #
= 2005 (46e jg.)
= 2004 (45e jg.)
= 2003 (44e jg.)
= 2002 (43e jg.) #
= 2001 (42e jg.)
= 2000 (41e jg.) #
= 1999 (40e jg.) #
= 1998 (39e jg.) #
= 1997 (38e jg.)
= 1996 (37e jg.) #
= 1995 (36e jg.) #
= 1994 (35e jg.) #
= 1993 (34e jg.)
= 1992 (33e jg.)
= 1991 (32e jg.) #
= 1990 (31e jg.)
= 1989 (30e jg.) #
= 1988 (29e jg.)
= 1987 (28e jg.)
= 1986 (27e jg.)
= 1985 (26e jg.) #
= 1984 (25e jg.) #
= 1983 (24e jg.) #
= 1982 (23e jg.) #
= 1981 (22e jg.) #
= 1980 (21e jg.) #
= 1979 (20e jg.) #
= 1978 (19e jg.) #
= 1977 (18e jg.) #
= 1976 (17e jg.) #
= 1975 (16e jg.) #
= 1974 (15e jg.) #
= 1973 (14e jg.) #
= 1972 (13e jg.) #
= 1971 (12e jg.) #
= 1970 (11e jg.) #
= 1969 (10e jg.) #
= 1968 (9e jg.) #
= 1967 (8e jg.) ##
= 1954-1966 (1e-7e jg.) ##