▲

Westfriese Families, 12e jaargang nr. 4, december 1971

Een boekje over het familie-onderzoek

Een van onze eerste lezers van "Westfriese Families", de heer J. Draak, Van Lidt de Jeudestraat 22 te Utrecht, heeft jarenlang allerlei familiegegevens verzameld. De moeilijkheden, die hij daarbij ondervond en die feitelijk iedereen heeft bij het onderzoek naar oudere familieleden, heeft hij verzameld. Deze worden begin 1972 uitgegeven in de vorm van een boekje 80 bladzijden dik. De titel is "Beknopte genealogische gids voor Nederland".
Dit boekje is uitsluitend bedoeld als hulpmiddel bij het voortgezet familie onderzoek. De volgende groepen woorden zullen er in worden opgenomen:

1. De oude rechtstermen, die vooral plaatselijk worden aangetroffen.
2. De vroegere oppervlaktematen, die plaatselijk vrij sterk uiteenlopende afmetingen hadden.
3. Vele Latijnse woorden, die vooral van belang zijn voor katholieke lezers; immers de oude kerkregisters werden voorheen haast altijd door de pastoors in de Latijnse taal genoteerd.
4. Verschillende vreemde, in onbruik geraakte woorden, die vaak worden aangetroffen in de notariële registers.
5. Enkele van de meest gebruikte uitdrukkingen uit de heraldiek (familiewapens).

Zoals reeds eerder is gezegd geeft de heer Draak dit boekje zelf uit; men kan het bestellen door storting van ƒ 6,50 op zijn postgiro-rekening, nr. ****** ten name van de heer Draak.
Omdat het voor onze lezers van belang kan zijn meenden wij goed te doen het in ons blad te vermelden.

De Redactie

Westfries voorgeslacht van Willem Kloos

Onder deze titel komt in "Hoornsignaal", een Hoorns blad dat huis aan huis wordt verspreid en zeer belangwekkende bijdragen bevat (o.a. van de heer Braasem, conservator van het Westfries Museum), een artikel voor van de journalist Leiker. Met zwierige woordkeus vertelt hij iets over de bekende letterkundige Willem Kloos. Een deel van de stof, in het bijzonder het genealogische, heeft hij ontleend aanhet boek van Hubert Michaël, in 1965 verschenen. Het blijkt hieruit dat van moederszijde Willem Kloos afstamt van de R. K. familie Amelse uit Zwaag. 
Wij kunnen van mening verschillen of het juist is dat niet alleen lichamelijke eigenschappen maar ook geestelijke vermogens hun oorsprong vinden in het voorgeslacht - dat ze dus erfelijke zouden zijn.
Echter beslist onjuist is de heer Leiker met de bewering, dat door het archiefwerk van Hubert Michaël gebleken is dat Willem Kloos afstamt van de familie Amelse, tenminste dat Michaël de eerste was die dit gevonden heeft!
Immers uit het bekende Repertorium voor de Genealogie door E.A. van Beresteyn blijkt niet alleen dat er een Duitse "Familiengeschichte" van 1930 bestaat, maar ook dat in het tijdschrift Sibbe van 1942 een bijdrage over Willem Kloos voorkomt.
Te Haarlem op het Rijksarchief hebben wij dit boek nagezien en inderdaad komt daarin een zeer uitvoerige bijdrage voor van 12 bladzijden over "het voorgeslacht van een Nederlandsch dichterpaar" , Willem Kloos en zijn echtgenote Jeanne Reyneke van Stuwe. In deze bijdrage komt een kwartierstaat voor met alle ouders, grootouders en overgrootouders van het dichterpaar. Wat volgens Leiker-Michaël in 1965-1971 is gevonden was dus reeds in 1942 gepubliceerd met de gegevens van alle voorouders in drie generaties van Kloos en zijn echtgenote.

De Redactie

Genealogie MELCHIOR

Dezer dagen kregen wij in handen de getypte stamboom van de familie Melchior.
Ongetwijfeld is deze naam in onze omgeving bekend, al is het door het boek van de arts Melchior die met de eerste reis van de walvisvaarder "Willem Barentsz" meeging; het is ook mogelijk dat meerderen het bijzonder aardige boekje van dokter Melchior, getiteld: "Het zoontje van de dokter" gelezen hebben; dit laatste is de beschrijving van de jeugdjaren te Schagen. Ook is in onze omgeving bekend de paardenfokker uit de Waard- en Groet-polder.
Zoals de naam aangeeft is het oorspronkelijk geen Westfriese Familie - de eerste generatie begint met Adolff Malchers in Westfalen (Duitsland). De naam Adolf komt nog steeds voor bij de Melchior's! Bij de derde generatie was de familienaam reeds Melchior. Dan volgen twee generaties te Spaarndam. De vijfde generatie, feitelijk de stamvader van de Nederlandse Melchior's, is Adolf Melchior, Spaarndam 8-12-1779 tot 17-11-1857, daar gehuwd op 3-7-1808 met Cornelia Molendijk. Deze stamvader was blok- en boom-maker, later Rijksontvanger.
Dit echtpaar kreeg twaalf kinderen waaronder vijf zoons, die later getrouwd zijn en alle kanten uitgingen. Er zijn niet minder dan drie dokters bij, of, zoals ze toen werden genoemd, "genees, heel en vroedmeester". Alle drie hebben de praktijk geheel of tijdelijk in onze omgeving uitgeoefend, ze hadden alle meerdere kinderen en zo is de familie Melchior sterk verspreid in ons land en ook daarbuiten. Naast geneesheer komen de meeste uiteenlopende beroepen voor.
De stamboom is zeer goed uitgewerkt en vrijwel volledig. Ze is bijgewerkt tot 1 jan. 1970. Voor belanghebbenden geven wij deze prachtige stamboom gaarne ter inzage.

Redactie

Stamboom REUS

Te Hoorn werd in 1646 uitgegeven het "Journael ofte Gedenckwardige Reyse van Willem Ysbrantsz Bontekoe".
Deze beroemde reisbeschrijving van Bontekoe uit Hoorn is herhaaldelijk herdrukt. Ze begon in december 1618 en eerst in november 1625 kwam het groepje Hollanders van deze Oost-Indische reis terug. Vele varensgezellen kwamen uit Hoorn en vooral uit de omliggende dorpen.
Onder meer wordt in het bijzonder genoemd schipper Jan Pietersz Reus van Grootebroek. In de uitgave van Bontekoes' reis van 1957 door Clara Eggink komt de naam van Reus op blz. 120 herhaaldelijk voor.
Bijzonder is dat Mevrouw Schneiders te Hoorn onlangs de vrij volledige stamboom Reus heeft voltooid; de stamvader is dezelfde Jan Pietersz. Reus die in het boekje over 4e reis van Bontekoe genoemd wordt. Het is een zeer uitgebreide stamboom geworden; nog steeds komt de familie Reus in ruim aantal in onze omgeving voor.
Merkwaardig is, dat de familie Reus reeds in 1618 katholiek was en nog steeds is. Juist in 1618, toen de godsdienststrijd in onze omgeving hevig woedde en de heersende godsdienst "Gereformeerd" was, is dit opmerkelijk en er mede een bewijs voor dat in onze omgeving de verwijdering minder groot was dan velen denken, Het feit, dat de katholieke Jan Pietersz. Reus schipper was onder de gereformeerde Bontekoe, toont dit duidelijk aan.
Belanghebbenden kunnen Mevrouw Schneiders, Drieboomlaan 320, zo nodig om inlichtingen vragen.

De Redaktie.

Overzicht van de familie VAN DER DEURE

Deze familie is een echt Westfries geslacht. Bijzonder is dat verreweg de meeste naamdragers op het platteland bij Hoorn woonden en wonen; een enkele keer vertrekt er eens een naar de nieuwe landbouwterreinen (de Haarlemmermeerpolder, de zgn. Veenen bij Vinkeveen of de Waard en Groet polder) maar telkens komen ze op de oude woonplaats terug. Reeds vroeg komen de Van der Deure's in onze omgeving voor.
Onze oudste gegevens gaan in deze streek niet zo heel ver terug; als wij in de 17e eeuw zijn is het al mooi. Dit is wel een tegenstelling met het oosten van ons land; daar zijn de plattelandsgeslachten meestal genoemd naar het stamhuis, een boerderij of een adelijk kasteel, maar in onze omgeving komt dit vrijwel niet voor. Waarschijnlijk was in onze omgeving de afstand tussen de boer, de werkgever, en zijn arbeiders, zijn medewerkers, zoals wij ze thans noemen, minder groot dan in het oosten van ons land. Misschien komt dit wel omdat de bedrijven hier hoogstens 15 of 20 h.a. groot waren, zodat de boer zelf met een of twee arbeiders of zijn grotere kinderen het nodige werk verrichtte.
Zoals geen enkele stamboom is deze volledig. Echter zijn wij er wel in geslaagd de meeste kinderen van elk gezin te vinden nadat zij gehuwd zijn. Dit is alleen mogelijk door de gehele omgeving van de ouders "uit te kammen" wegens het ontbreken van de huwelijksbijlagen in de wijde omgeving van Hoorn.

(wordt vervolgd).

---

© 1954-2024 | Westfriese Families | E-mail | Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."