Westfriese families
Westfriese Families

Kwartaalbladen » 1977 (jaargang 18) » No. 4 » pagina 50-53

PRINS aan een zijden draad

Het is bekend, dat er vóór de Burgerlijke Stand nogal gemakkelijk van naam verwisseld werd. Een rijke suikeroom of -tante had veel kans vernoemd te worden, als een royale pillegift daar aanleiding toe gaf. Ook als een naam uit de familie dreigde verloren te gaan, werd de jonggeborene met die naam gedoopt.
Zo ging dat ook in de familie PRINS:

Als stamvader nemen we aan: JAN TEEUWISZ., "of anderszints PRINS", omdat hij de eerste is die Prins (ook "Princen") genoemd werd. Waarschijnlijk was hij een zoon van Teeuwis Nansz. en Trijn Folkerts', die te Wervershoof de volgende kinderen lieten dopen:

1. Griet
2. Folkert
3. Pieter
4. JAN
5. Harmen
6. Griet
7. Pieter
18-3-1629
9-11-1631
14-9-1635
6-9-1636
8-7-1640
9-3-1642
6-3-1644
8. Bregt (van "Trijn Willems'"), ged. 17-12-1645

Voordat Andijk zelf een kerk had, werden veel kinderen te Wervershoof gedoopt, omdat dat dorp gemakkelijker bereikbaar was dan de streekdorpen Grootebroek en Lutjebroek, die per wagen te bereiken waren via Enkhuizen, (bovendijks) of via Westwoud, want de Tolweg was er nog niet.

JAN TEEUWISZ. PRINS trouwde wat laat, plm. 1665, niet te Wervershoof, met AEF CLAES' ......
Van hen werd te Wervershoof gedoopt:
1. Pieter 25-12-1666.
Te Andijk werden gedoopt:
2. Jan 26-12-1669, volgt II, 1.
3. Teeuwis 24-4-1672.
5. Trijn 23-9-1674, volgt II, 3.
6. Volkert 31-1-1677, volgt II, 2.
7. Nanne 17-3-1680.
8. Griet 30-8-1682, tr. te Andijk 18-1-1705 Pieter Hermansz. Kort.
9. Brecht 9-2-1685, tr. 20-1-1709 Sijmen Claesz. de Backer, broeder van Pieter en Reindert Cooyman.

II,1. JAN JANSZ. PRINS, ged. Andijk 26-12-1669, begr. aldaar 3-5-1716 (46), trouwde Andijk 1e: 6-1-1697 Trijn Dirks' ..... jongedogter van Andijk (in doopboek niet te vinden).
Van hen werden te Andijk gedoopt:
1. Geert 9-3-1698.
2. Geert 20-12-1699.
3. Aaf 30-10-1701, begr. 28-1-1730, tr. 14-1-1720 Dirk Jansz. Best.

Trijn Dirks werd op 2-11-1701 te Andijk begraven als: "Trijn de vrouw van Jan Jansz. van de boede met twee kinderen in een kist", dus als zovelen "in de kraam" gestorven.
Jan Jansz. Prins hertrouwde 11-2-1703 te Andijk Marij Jans' ..... jongedogter van Andijk.
Van haar zijn geen datums bekend, tenzij zij dezelfde is als Marij Jans van Broekoord, die op 17-5-1711 begraven werd. Van hen werden te Andijk geen kinderen gedoopt.

II,2. VOLKERT JANSZ. PRINS, gedoopt Andijk 31-1-1677, begr. aldaar 16-4-1736 (59), trouwt Andijk 17-1-1700 Alijt Hermens' ..... jongedogter van Andijk, ged. 27-6-1677, overlijden niet in grafboek Andijk, d.v. Herman Pietersz. Kort en Griet Jacobs .....
Van hen werden te Andijk gedoopt:
1. Nanne 11-7-1700.
2. Griet 25-12-1701.
3. Griet 15-7-1703, tr. 1e 1730 Pieter Pietersz. Man;
tr. 2e 1734 Dirk Jansz. Best, weduwnaar van Aaf Jans' Prins.
4. Pieter 24-9-1704, tr. 1730 Aaltje Pieters' .....
5. Jan 30-6-1706.
6. Herman 6-6-1708.
7. Herman 20-4-1710.
8. Jan 13-3-1712, tr. 1741 Neeltje Claes' ..... van Lutjebroek.
9. Herman 15-4-1714.

Maar nu:
II,3. TRIJN JANS' PRINS, ged. Andijk 23-9-1674, begr. aldaar 13-5-1713, trouwt vrij laat op 20-3-1707 met de weduwnaar Gerrit Freeksz. PAN, geb. 16.., begr. Andijk 12-4-1714, ws. zoon van Freek Teeuwisz. en Geert Cornelis' .....
Gerrit Freeksz. Pan was 9-1-1695 te Andijk, getrouwd met Trijn Jans' ..... geb. 16.., begr. Andijk 2-11-1705.
Van hen werden te Andijk gedoopt:
1. Jan op 24-3-10-1695, begr. 8-12-1766 als "Jan Pan".
2. Maartje op 17-3-1697, tr. 28-1-1720 Jan Jansz. Dral, jongeman.
3. Louw Gerrits op 16-1-1701, tr. 30-1-1729 Aaf Jacobs', weduwe.
4. Geert op 25-1-1699.
5. Pieter op 8-2-1705, tr. 1e 26-2-1730 Aaf Pieters' ..... en 2e 20-1-1743 Dieuwertje Gerrits' ..... van Oostwoud.
Al deze kinderen heetten dus PAN.

In 1710 was Trijn Jans' Prins in blijde verwachting. Hoe zou ze haar kind noemen? 31-8-1710 werd haar zoon gedoopt als Jan PRINSZ. Waarom geen PAN? Volgens onze moderne begrippen zou het kind Jan Pan moeten heten. Maar, een Jan Pan was er al en nu al 15 jaar oud. Maar de naam Jan Prins dreigde verloren te gaan! De stamvader Jan Teeuwisz., "of anderszints Prins" was juist dat jaar 1710, op 29 April, begraven. Haar broer Jan Jansz. Prins had geen zoon, Volkert Jansz. Prins had een Jan gehad, maar die was vroeg gestorven. Dus werd de kleine Jan eenvoudig Jan Prins genoemd.
Hij was al vroeg wees, zijn moeder stierf toen hij nog geen twee jaaroud was en zijn vader het volgende jaar. Waarschijnlijk is Jan Prins dus naar het weeshuis in Grootebroek gegaan, want 14 November 1734 kwam hij met attestatie daarvandaan. Hij was toen 24 jaar en bakker geworden en kocht het bakkerijtje in de Bakkershoek te Andijk van zijn oom Sijmen Claesz. de Backer. Op 27-3-1735 trouwde hij met Neeltje Teunis' ....., jongedogter van Grootebroek, geb. 17.., begr. Andijk 14-11-1739.
Van hen werden te Andijk gedoopt:
1. Trijntje op 25-5-1736, begr. Andijk 23-12-1780, tr. 11-1-1756 Willem Jacobsz.
Bankert, ook "Beemsterboer". (Van hen werd te Andijk tweemaal een "Jan Prinsz."
gedoopt, de eerste is vroeg gestorven, de tweede, ged. 4-9-1768 leefde als Jan Prins verder. Hij was in 1786 wees en in 1830 ongehuwd in de kost bij Arien Doef en Trijntje Suiker. Hij overleed te Andijk 2-12-1837 (69). Dit is een nieuw bewijs hoe de naam "Jan Prins" bewaard moest blijven, naar ons begrip zou hij Jan Bankert moeten heten).
2. Grietje, ged. Andijk 4-10-1739, waarvan ons verder niets bekend is.

Jan Gerritsz. Prins hertrouwde te Andijk 20-1-1743 met Aaf Jans' ..... jongedogter van Andijk, geb. 17.., begr. aldaar 28-10-1783.
Van hen werden te Andijk gedoopt:
(Hiaat in doopboek) plm. 1745 Geert, tr. 1. Gerrit Sijmensz. Mazereeuw.
2. Gerrit 12-1-1749.
3. Gerrit 20-8-1752.
4. Gerrit 15-6-1755.

Jan Gerritsz. Prins werd 6-6-1765 te Andijk begraven, dus 64 jaar oud. In 1763 was hij nog bakker, ws. met wat veehouderij, want het was maar een klein bakkerijtje. Op 28-5-1759 verklaarde hij voor notaris Cornelis van der Deure te Grootebroek, dat hij "wel en degelijk schuldig was aan Sijmon Bakker 800 guldens wegens onbetaalde gelden ter sake van een stuk grasland". Hij beloofde de 24 gld. interest per jaar te betalen vanaf 1 Mei 1760.
Zijn zoon Gerrit Jansz. Prins, ged. Andijk 15-6-1755, overl. aldaar 20-11-1816 (61), trouwde 14-4-1776 te Andijk met Geertje Willems' Groot, ged. Andijk 26-10-1755, begr. Andijk 31-10-1808 (52), d.v. Willem Sijmensz. "Groot" en Meino Jans' Groot. Hij kwam daardoor in een meer welgestelde boerenfamilie terecht. Van hen stamt een uitgebreid geslacht Prins, dat we hier niet verder zullen volgen. Hopelijk verschijnt er nog eens een familieboek PRINS? De naam Jan Prins, nu algemeen, heeft in 1710 dus wel aan een zijden draad gehangen!

Piet Kistemaker,
Andijk, okt. 1977


© 1954-2024 | Westfriese Families | E-mail | Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."

Westfries Genootschap