Kwartaalbladen » 1998 (jaargang 39) » No. 3 » pagina 100

Een doenig manje......

Het is nog geen eeuw geleden, dat West-Friesland in de zomer werk - en onderdak - bood aan grote groepen tijdelijke arbeidskrachten in de landbouw. Het was met name de hooibouw die een grote piek in de arbeidsvraag opriep, en dan met name bij het begin namelijk het maaien van het gras. Hooi was weliswaar een bijna ideaal wintervoeder voor het vee, maar in tijden zonder machines was het maaien van het gras puur handwerk dat niet alleen een grote vaardigheid vergde, maar ook veel uren in beslag nam. Uren, die de boer daarvoor nauwelijks ter beschikking had. "Gelukkig" waren er buiten Holland gebieden, waar de leefomstandigheden zodanig veel slechter waren, dat de mannen er 's zomers op uit trokken om in het agrarisch gezien relatief welvarende Holland een boterham te verdienen. Het was met name dat maaien van het gras dat de zogenaamde 'hanekenmaaiers' voor hun rekening namen. Veel van die mannen waren afkomstig uit de in vroeger jaren weinig welvarende delen van Drenthe.

Of ook Hendrik Oortwijn via deze route in het Westfriese Opperdoes is terechtgekomen, is niet bekend. Neemt niet weg, dat de 27-jarige Hendrik - in november 1738 gedoopt als Harm - op 22 juni 1766 in Opperdoes in het huwelijk treedt met Neeltje Claas Koedijk, de weduwe van Pieter Jacobsz Vijn.

Blijkbaar was het leven in Holland niet zo slecht, want door de jaren heen maakten steeds meer familieleden van Hendrik de oversteek uit Drenthe naar Holland. Zo ging broer Frederik in januari 1770 in Amsterdam in ondertrouw en halfzuster Diegje, ook wel Dina genoemd, trouwde op 2-1-1780 in Opperdoes met de weduwnaar Jan Bart. Als laatste avontuurlijke telg uit de Oortwijn familie duikt Hendriks halfbroer Derk, oftewel Dirk, op in Oppedoes. En dat zou het nodige rumoer opleveren.

Het is op zondag 11 juni 1780 als dominee Hackenberg van Opperdoes middels een eerste huwelijksafkondiging bekend maakt, dat Dirk Oortwijn en de weduwe Maartje Gerrids Swier, allebei afkomstig van Almersdorp, het voornemen hebben om met elkaar te gaan trouwen. Ogenschijnlijk het begin van het zoveelste huwelijk. Echter, dit keer was deze aanzet tot geluk maar van korte duur, want twee dagen later meldde zich de gerechtsbode Jan Tolk bij Dirk en Maartje met de mededeling, dat ene Lijsbeth Messchaert bezwaar tegen het voorgenomen huwelijk had aangetekend. Vanwaar dit gedoe in het landelijke Opperdoes?

Laten we eens bij genoemde Lijsbeth Messchaert beginnen. De bijna twintigjarige Lijsbeth Messchaert was op 16 april 1780 moeder geworden van een zoon. Op zich niet direct iets bijzonders, maar het vervelende feit deed zich voor, dat Lijsbeth niet getrouwd was. En ja, dan komt als vanzelfsprekend de vraag naar voren: "Wie is de vader van dat kind?". Tijdens de bevalling had Lijsbeth laten weten dat Dirk Oortwijn de vader was, en ter verdere bevestiging hiervan ging Lijsbeth zelfs zover om het kind de naam Dirk te geven, naar de vader.

Volgende pagina »

= 2022 (63e jg.) #
= 2021 (62e jg.) #
= 2020 (61e jg.) #
= 2019 (60e jg.)
= 2018 (59e jg.)
= 2017 (58e jg.)
= 2016 (57e jg.)
= 2015 (56e jg.)
= 2014 (55e jg.)
= 2013 (54e jg.)
= 2012 (53e jg.)
= 2011 (52e jg.)
= 2010 (51e jg.)
= 2009 (50e jg.)
= 2008 (49e jg.)
= 2007 (48e jg.)
= 2006 (47e jg.) #
= 2005 (46e jg.)
= 2004 (45e jg.)
= 2003 (44e jg.)
= 2002 (43e jg.) #
= 2001 (42e jg.)
= 2000 (41e jg.) #
= 1999 (40e jg.) #
= 1998 (39e jg.) #
= 1997 (38e jg.)
= 1996 (37e jg.) #
= 1995 (36e jg.) #
= 1994 (35e jg.) #
= 1993 (34e jg.)
= 1992 (33e jg.)
= 1991 (32e jg.) #
= 1990 (31e jg.)
= 1989 (30e jg.) #
= 1988 (29e jg.)
= 1987 (28e jg.)
= 1986 (27e jg.)
= 1985 (26e jg.) #
= 1984 (25e jg.) #
= 1983 (24e jg.) #
= 1982 (23e jg.) #
= 1981 (22e jg.) #
= 1980 (21e jg.) #
= 1979 (20e jg.) #
= 1978 (19e jg.) #
= 1977 (18e jg.) #
= 1976 (17e jg.) #
= 1975 (16e jg.) #
= 1974 (15e jg.) #
= 1973 (14e jg.) #
= 1972 (13e jg.) #
= 1971 (12e jg.) #
= 1970 (11e jg.) #
= 1969 (10e jg.) #
= 1968 (9e jg.) #
= 1967 (8e jg.) ##
= 1954-1966 (1e-7e jg.) ##