Kwartaalbladen » 2000 (jaargang 41) » No. 3 » pagina 87-88

Westfriese lichterschippers

Een lichter was een klein schip die van grote schepen een deel van hun lading overnam, zodat deze grote schepen met de rest van hun lading over de ondiepten van de Zuiderzee naar Amsterdam konden varen. Deze ondiepten waren het Wieringer Vlaak, het Enkhuizerzand en Pampus, waar de uitdrukking "voor Pampus liggen" vandaan komt. Een te zwaar beladen schip kon niet zonder gevaar van vastlopen over deze ondiepten komen. En "hij zit op Pampus": hij zit in grote moeilijkheden; maar ook "hij is boven Pampus": hij heeft de moeilijkheden overwonnen, zijn uitdrukkingen die hiernaar verwijzen.

Deze lichterschipperij werd veel uitgevoerd door schippers van Wieringen, maar uit lijsten van 1767 en 1772 bleek er ook een redelijk aantal Westfriezen deze bedrijfstak uit te oefenen. In 1767 bleken er 26 schepen en in 1772 20 schepen uit Kolhorn te komen.

Lichters en andere kleine schepen moesten 6 stuivers betalen om achter de Hors bewesten Texel te mogen liggen. Grotere schepen moesten 1 stuiver per last betalen. De havenmeester moest jaarlijks afrekening aan de Gecommitteerde Raden doen. De afrekening van 1767 begon aldus:

"Edel mogende Heeren Gecommitteerde Raden van de Staten van Holland & West-Vriesland in West-Vriesland en den Noorder Quartier.

De lijst van het ontfang van den Havenmeester Agter de Reede de Hors bewesten Texel, voor den jare 1767".

Schippers met als thuishaven Kolhorn: Louwrens Boot, Dirk Jansz Kwast, Frederik Molenaar, Sijmon Jansz Seijlemaker, Aldert Jansz Seijlemaker, Cornelis Pool, Aaijen Dirksz Pool, Jan Rensen Kwast, Klaas Dirksz, Cornelis Albertsz, Jacob Liefhebber, Gerrijd Donker, Jan Coster, Jan Klaasz, Pieter Kok, Dirk Pietersz, Klaas Poorter, Gerrijd Smit, Louwrens Koorn, Jeije Okkes, Jacob Aaijesz, Gerrijs Smit d'oude, Jan Jansz Waard, Dirk Aarjensz, Pieter Hart, Jan Alders.

Van Medemblik: Willem Blok, Pieter Willemsz.; van Winkel: Wilm Swan; van Enkhuizen: Lois Sijmons; van Hoorn: Broer Jans.

Volgens de lijst van 1772:
Van Kolhorn: Gerrijd Klaasz Smit, Pieter Jansz Portigies, Cornelis Boot, Aarjen Aaijesz, Jacob Blom, Gerrijd Donker, Sijmon Jansz, Aaijen Maas, Wilm Huijgens, Dirk Aarjesz, Aldert Zeijlemaker, Gerrijd Pietersz Smit, Jan Dirksz Kwast, Jeije Okkes, Jacob Liefhebber, Jan Jansz Waard, Cornelis Alberts, Albert Boot, Frederik Molenaar, Aaijen Dirksz.

Van Medemblik: Pieter Willemsz, Keijmpe Pieters;
van Enkhuizen: Jan Tijmons; van Hoorn: Broer Jans.

De havenmeester besluit zijn financieel overzicht met:

"Mene Hier meede aan U Edele Mogende ordre te Hebben voldaen en blijve na U Edele Mogende te Hebben bevolen in de bescherming des alderhoogsten U.E. onderdanigste dienaar de Haven Meester agter de Reede de Hors bewesten Texel.
Cornelis Jansz Leen".

L.R. Deugd, Joubertstraat 92, 1782 SH Den Helder.

= 2022 (63e jg.) #
= 2021 (62e jg.) #
= 2020 (61e jg.) #
= 2019 (60e jg.)
= 2018 (59e jg.)
= 2017 (58e jg.)
= 2016 (57e jg.)
= 2015 (56e jg.)
= 2014 (55e jg.)
= 2013 (54e jg.)
= 2012 (53e jg.)
= 2011 (52e jg.)
= 2010 (51e jg.)
= 2009 (50e jg.)
= 2008 (49e jg.)
= 2007 (48e jg.)
= 2006 (47e jg.) #
= 2005 (46e jg.)
= 2004 (45e jg.)
= 2003 (44e jg.)
= 2002 (43e jg.) #
= 2001 (42e jg.)
= 2000 (41e jg.) #
= 1999 (40e jg.) #
= 1998 (39e jg.) #
= 1997 (38e jg.)
= 1996 (37e jg.) #
= 1995 (36e jg.) #
= 1994 (35e jg.) #
= 1993 (34e jg.)
= 1992 (33e jg.)
= 1991 (32e jg.) #
= 1990 (31e jg.)
= 1989 (30e jg.) #
= 1988 (29e jg.)
= 1987 (28e jg.)
= 1986 (27e jg.)
= 1985 (26e jg.) #
= 1984 (25e jg.) #
= 1983 (24e jg.) #
= 1982 (23e jg.) #
= 1981 (22e jg.) #
= 1980 (21e jg.) #
= 1979 (20e jg.) #
= 1978 (19e jg.) #
= 1977 (18e jg.) #
= 1976 (17e jg.) #
= 1975 (16e jg.) #
= 1974 (15e jg.) #
= 1973 (14e jg.) #
= 1972 (13e jg.) #
= 1971 (12e jg.) #
= 1970 (11e jg.) #
= 1969 (10e jg.) #
= 1968 (9e jg.) #
= 1967 (8e jg.) ##
= 1954-1966 (1e-7e jg.) ##